Bài 42: Hệ sinh thái – Sinh 12 cơ bản

Bài 42: Hệ sinh thái

Bài 42: Hệ sinh thái

Bài 1 (trang 190 SGK Sinh học 12): Thế nào là một hệ sinh thái? Tại sao nói hệ sinh thái biểu hiện chức năng của một tổ chức sống?

Lời giải:

* Khái niệm sinh thái: Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và nơi sống của quần xã (sinh cảnh). Các sinh vật trong quần xã luôn tác động lẫn nhau và đồng thời tác động tới các thành phần vô sinh của sinh cảnh. Nhờ có các tác động qua lại đó mà hệ sinh thái là một hệ thống sinh học hoàn chỉnh và tương đối ổn định.

* Hệ sinh thái biểu hiện chức năng nhưu một tổ chức sống, qua sự trao đổi vật chất và năng lượng giữa các sinh vật trong bộ quần xã và giữa quần xã với sinh cảnh của chúng. Trong đó, quá trình “đồng hoá”- tổng hợp các chất hữu cơ, sử dụng năng lượng mặt trời do các sinh vật tự dưỡng trong hệ sinh thái thực hiện và quá trình “dị hoá” do các sinh vật phân giải chất hữu cơ thực hiện.

Bài 2 (trang 190 SGK Sinh học 12): Hãy lấy ví dụ về một hệ sinh thái trên cạn về một hệ sinh thái dưới nước (hệ sinh thái tự nhiên hoặc nhân tạo), phân tích thành phần cấu trúc của các hệ sinh thái đó.

Lời giải:

* Ví dụ hệ sinh thái trên cạn: Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

Thành phần cấu trúc của hệ sinh thái này gồm:

– Thành phần vô sinh: đất, đá, nước, thảm mục,…

– Sinh vật sản xuất: các cây gỗ to, vừa, nhỏ, cây bụi, cây leo,…

– Sinh vật tiêu thụ: chim, khỉ, trâu, bò, hươu, nai, hổ, báo,…

– Sinh vật phân giải: Giun đất, sâu bọ, vi khuẩn, nấm, địa y

* Ví dụ hệ sinh thái dưới nước: Hệ sinh thái đầm nước nông. Thành phần cấu trúc gồm:

– Thành phần vô sinh: đất, đá, nước, thảm mục, các chât lắng đọng, nhiệt độ, ánh sáng,…

– Sinh vật sản xuất: Tảo, rong, bèo sen, cây cỏ, cây bụi mọc ven bờ

– Sinh vật tiêu thụ: Cua, ốc, tôm, cá, ếch nhái, rắn, ba ba, chim…

– Sinh vật phân huỷ: giun, các vi sinh vật

Bài 3 (trang 190 SGK Sinh học 12): Hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo có những đặc điểm gì giống và khác nhau?

Lời giải:

Hệ sinh thái tự nhiên và nhân tạo có những điểm giống và khác nhau:

– Giống: Đều có đặc điểm chung về thành phần cấu trúc, bao gồm thành phần chất vô sinh và thành phần chất hữu sinh. Thành phần vật chất vô sinh là môi trường vật lí (sinh cảnh) và thành phần hữu sinh là quần xã sinh vật. Các sinh vật trong quần xã luôn tác động lẫn nhau và đồng thời tác động với các thành phần vô sinh của sinh cảnh.

– Khác: hệ sinh thái nhân tạo có thành phần loài ít, do đó tính ổn định của hệ sinh thái thấp, dễ bị dịch bệnh. Hệ sinh thái nhân tạo nhờ được áp dụng các biện pháp canh tác và kĩ thuật hiện đại nên sinh trưởng của các cá thể nhanh, năng suất sinh học cao…

Bài 4 (trang 190 SGK Sinh học 12): Hãy chọn phương án trả lời đúng.

Kiểu hệ sinh thái nào sau đây có đặc điểm: năng lượng mặt trời là năng lượng đầu vào chủ yếu, được cung cấp thêm một phần vật chất và có số lượng loài hạn chế?

a) Hệ sinh thái biển.

b) Hệ sinh thái thành phố.

c) Hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới.

d) Hệ sinh thái nông nghiệp.

Lời giải:

Đáp án: d.