• Skip to main content
  • Skip to secondary menu
  • Bỏ qua primary sidebar
Sách Toán – Học toán

Sách Toán - Học toán

Giải bài tập Toán từ lớp 1 đến lớp 12, Học toán online và Đề thi toán

  • Môn Toán
  • Học toán
  • Toán 12
  • Sách toán
  • Đề thi
  • Ôn thi THPT Toán
  • Tiện ích Toán
Bạn đang ở:Trang chủ / Giải bài tập Toán 12 - Chân trời / Giải SGK Toán 12 (CTST) Bài 3: Biểu thức toạ độ của các phép toán vectơ

Giải SGK Toán 12 (CTST) Bài 3: Biểu thức toạ độ của các phép toán vectơ

Ngày 17/07/2024 Thuộc chủ đề:Giải bài tập Toán 12 - Chân trời Tag với:GIẢI TOÁN 12 CHÂN TRỜI CHƯƠNG 2: VECTƠ VÀ HỆ TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN

Giải chi tiết Giải SGK Toán 12 (CTST) Bài 3: Biểu thức toạ độ của các phép toán vectơ – SÁCH GIÁO KHOA TOÁN 12 CHÂN TRỜI – 2024

================

Sách Chân trời sáng tạo – Giải bài tập Toán 12 Bài 3: Biểu thức toạ độ của các phép toán vectơ

Hoạt động khởi động trang 58 Toán 12 Tập 1: Trong không gian Oxyz, có thể thực hiện các phép toán vectơ dựa trên tọa độ của chúng tương tự như đã làm trong mặt phẳng Oxy không?

a→=x;y;z,a‘→=x‘;y‘;z‘

a→+a‘→=?

Hoạt động khởi động trang 58 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

Trong không gian Oxyz, ta có thể thực hiện các phép toán vectơ dựa trên tọa độ của chúng tương tự như đã làm trên mặt phẳng tọa độ.

1. Biểu thức tọa độ của tổng, hiệu hai vectơ và tích của một số với một vectơ

Hoạt động khám phá 1 trang 58 Toán 12 Tập 1: Trong không gian Oxyz, cho hai vectơ a→=a1;a2;a3, b→=b1;b2;b3 với số thực m.

a) Biểu diễn từng vectơ a→ và b→ theo ba vectơ i→,j→,k→ .

b) Biểu diễn các vectơ a→+b→,a→−b→,ma→ theo ba vectơ i→,j→,k→, từ đó suy ra tọa độ của các vectơ a→+b→,a→−b→,ma→ .

Lời giải:

a) a→=a1i→+a2j→+a3k→ ; b→=b1i→+b2j→+b3k→ .

Hoạt động khám phá 1 trang 58 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Suy ra a→−b→=a1−b1;a2−b2;a3−b3 .

ma→=ma1i→+a2j→+a3k→=ma1i→+ma2j→+ma3k→

Suy ra ma→=ma1;ma2;ma3

Thực hành 1 trang 59 Toán 12 Tập 1: Cho ba vectơ a→=2;−5;3,b→=0;2;−1,c→=1;7;2.

a) Tìm tọa độ của vectơ d→=4a→−13b→+3c→ .

b) Tìm tọa độ của vectơ e→=a→−4b→−2c→ .

c) Chứng minh a→ cùng phương với vectơ m→=−6;15;−9 .

Lời giải:

a) 4a→=8;−20;12,13b→=0;23;−13,3c→=3;21;6 .

Khi đó d→=4a→−13b→+3c→=11;13;553 .

b) a→=2;−5;3,4b→=0;8;−4,2c→=2;14;4 .

Khi đó e→=a→−4b→−2c→ = (0; −27; 3).

c) Có m→=−6;15;−9=−32;−5;3=−3a→ .

Do đó a→ cùng phương với vectơ m→.

Vận dụng 1 trang 59 Toán 12 Tập 1: Một thiết bị thăm dò đáy biển đang lặn với vận tốc v→=10;8;−3 (Hình 1). Cho biết vận tốc của dòng hải lưu của vùng biển là w→=3,5;1;0 .

a) Tìm tọa độ của vectơ tổng hai vận tốc v→ và w→ .

b) Giả sử thiết bị thăm dò lặn với vận tốc u→=7;2;0 , hãy nêu nhận xét về vectơ vận tốc của nó so với vectơ vận tốc của dòng hải lưu.

Vận dụng 1 trang 59 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

a) v→+w→=10+3,5;8+1;−3+0=13,5;9;−3 .

b) Vì u→=7;2;0=23,5;1;0=2w→ .

Do đó hai vectơ này cùng phương, cùng hướng với nhau.

2. Biểu thức tọa độ của tích vô hướng

Hoạt động khám phá 2 trang 59 Toán 12 Tập 1: Cho hai vectơ a→=a1;a2;a3 và b→=b1;b2;b3.

a) Biểu diễn từng vectơ a→ và b→ theo ba vectơ i→,j→,k→ .

b) Tính các tích vô hướng i→2,j→2,k→2,i→.j→,j→.k→,k→.i→ .

c) Tính tích vô hướng a→.b→ theo tọa độ của hai vectơ a→ và b→ .

Lời giải:

a) a→=a1i→+a2j→+a3k→ và b→=b1i→+b2j→+b3k→ .

b)

Hoạt động khám phá 2 trang 59 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

c)

Hoạt động khám phá 2 trang 59 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Thực hành 2 trang 60 Toán 12 Tập 1: Cho ba vectơ m→=−5;4;9, n→=2;−7;0, p→=6;3;−4.

a) Tính m→.n→,m→.p→ .

b) Tính m→,n→,cosm→,n→ .

c) Cho q→=1;−2;0 . Vectơ q→ có vuông góc với p→ không?

Lời giải:

a) m→.n→=−5.2+4.−7+9.0=−38 .

m→.p→=−5.6+4.3+9.−4=−54

b)

Thực hành 2 trang 60 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

c) Có p→.q→=6.1+3.−2+−4.0=0 . Do đó p→⊥q→ .

Vận dụng 2 trang 60 Toán 12 Tập 1: Một thiết bị thăm dò đáy biển (Hình 2) được đẩy bởi một lực f→=5;4;−2 (đơn vị: N) giúp thiết bị thực hiện độ dời a→=70;20;−40(đơn vị: m). Tính công sinh bởi lực f→ .

Vận dụng 2 trang 60 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

Công sinh bởi lực được f→ tính theo công thức

A=f→.a→=5.70+4.20+−2.−40=510 J.

3. Vận dụng

Hoạt động khám phá 3 trang 60 Toán 12 Tập 1: Cho hai điểm AxA;yA;zA,BxB;yB;zB. Từ biểu thức AB→=OB→−OA→, tìm tọa độ của vectơ AB→  theo tọa độ hai điểm A, B.

Lời giải:

Ta có OA→=xA;yA;zA,OB→xB;yB;zB .

Do đó AB→=OB→−OA→=xB−xA;yB−yA;zB−zA .

Thực hành 3 trang 61 Toán 12 Tập 1: Cho ba điểm M(7; −2; 0), N(−9; 0; 4), P(0; −6; 5).

a) Tìm tọa độ của các vectơ MN→,NP→,MP→ .

b) Tính các độ dài MN, NP, MP.

Lời giải:

a) MN→=−9−7;0+2;4−0=−16;2;4 ;

NP→=0+9;−6−0;5−4=9;−6;1;

MP→=0−7;−6+2;5−0=−7;−4;5.

b) MN→=−162+22+42=269.

NP→=92+−62+1=118.

MP→=−72+−42+52=310.

Hoạt động khám phá 4 trang 61 Toán 12 Tập 1: Cho tam giác ABC có A(xA; yA; zA), B(xB; yB; zB), C(xC; yC; zC). Gọi M(xM; yM; zM) là trung điểm của đoạn thẳng AB và G(xG; yG; zG) là trọng tâm của tam giác ABC. Sử dụng các hệ thức vectơ OM→=12OA→+OB→;OG→=13OA→+OB→+OC→, tìm tọa độ của các điểm M và G.

Ta có OA→=xA;yA;zA;OB→=xB;yB;zB;OC→=xC;yC;zC .

Có Hoạt động khám phá 4 trang 61 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Do đó MxA+xB2;yA+yB2;zA+zB2 .

Hoạt động khám phá 4 trang 61 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Do đó GxA+xB+xC3;yA+yB+yC3;zA+zB+zC3 .

Thực hành 4 trang 62 Toán 12 Tập 1: Cho tam giác MNP có M(2; 1; 3), N(1; 2; 3), P(−3;−1; 0). Tìm tọa độ:

a) Các điểm M’, N’, P’ lần lượt là trung điểm của các cạnh NP, MP, MN;

b) Trọng tâm G của tam giác M’N’P’.

Lời giải:

a) Tọa độ trung điểm M’ của cạnh NP là

M‘1−32;2−12;3+02 hay M‘−1;12;32 .

Tọa độ trung điểm N’ của cạnh MP là

N‘2−32;1−12;3+02 hay N‘−12;0;32 .

Tọa độ trung điểm P’ của cạnh MN là

P‘2+12;1+22;3+32 hay P‘32;32;3 .

b) Tọa độ trọng tâm G là:

G−1−12+323;12+0+323;32+32+33 hay G0;23;2 .

Vận dụng 3 trang 62 Toán 12 Tập 1: Cho hình chóp S.ABC có SA ⊥ (ABC), SA = a và đáy ABC là tam giác đều cạnh a, O là trung điểm của BC. Bằng cách thiết lập hệ tọa độ như Hình 3, hãy tìm tọa độ:

a) Các điểm A, S, B, C.

b) Trung điểm M của SB và trung điểm N của SC.

c) Trọng tâm G của tam giác SBC.

Vận dụng 3 trang 62 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

a)

Vận dụng 3 trang 62 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Vì ABC là tam giác đều cạnh a, O là trung điểm của BC nên AO là đường cao.

Suy ra AO=a32 và OB = OC = a2 .

Vì OC→ và i→ cùng hướng và OC=a2 nên OC→=a2i→ . Suy ra Ca2;0;0 .

Vì OB→ và i→ ngược hướng và OB=a2 nên OB→=−a2i→ . Suy ra B−a2;0;0 .

Vì OA→ và j→ cùng hướng và OA=a32 nên OA→=a32j→ . Suy ra A0;a32;0

Gọi I là hình chiếu của S trên Oz.

Ta có OI = SA.

Vì OI và k→ cùng hướng và OI = a nên OI→=ak→ .

Theo quy tắc hình bình hành có: OS→=OA→+OI→=a32j→+ak→ .

Do đó S0;a32;a .

b) Tọa độ trung điểm M của SB là

M0−a22;a32+02;a+02 hay M−a4;a34;a2 .

Tọa độ trung điểm N của SC là

N0+a22;a32+02;a+02 hay Na4;a34;a2 .

c) Tọa độ trọng tâm G của tam giác SBC là:

G0−a2+a23;0+a32+03;0+a+03 hay G0;a36;a3 .

Thực hành 5 trang 63 Toán 12 Tập 1: Cho tam giác MNP có M(0; 1; 2), N(5; 9; 3), P(7; 8; 2).

a) Tìm tọa độ điểm K là chân đường cao kẻ từ M của tam giác MNP.

b) Tìm độ dài cạnh MN và MP.

c) Tính góc M.

Lời giải:

Thực hành 5 trang 63 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

a) Ta có NP→=2;−1−1 .

Vì K là chân đường vuông góc kẻ từ M xuống NP nên K ∈ NP và MK ⊥ NP.

Gọi K(x; y; z), ta có KP→=7−x;8−y;2−z .

Vì NP→ và KP→ cùng phương nên tồn tại t ∈ ℝ sao cho KP→=tNP→ .

Do đó 7−x=2t8−y=−t2−z=−t⇔x=7−2ty=8+tz=2+t. Suy ra K(7 – 2t; 8 + t; 2 + t).

Khi đó MK→=7−2t;7+t;t .

Vì MK ⊥ NP nên MK→.NP→=0⇔7−2t.2+7+t.−1+t−1=0⇔t=76

Vậy K143;556;196 .

b) Ta có MN→=5;8;1 ; MP→=7;7;0 .

MN=52+82+12=310; MP=72+72+02=72 .

c) Ta có cosM^=MN→.MP→MN.MP=5.7+8.7+1.0310.72=91425=13530⇒M^≈14°18‘

Vận dụng 4 trang 64 Toán 12 Tập 1: Trên phần mềm mô phỏng việc điều khiển drone giao hàng trong không gian Oxyz, một đội gồm ba drone giao hàng A, B, C đang có tọa độ là A(1; 1; 1), B(5; 7; 9), C(9; 11; 4). Tính:

a) Các khoảng cách giữa mỗi cặp drone giao hàng.

b) Góc BAC^ .

Vận dụng 4 trang 64 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

a) Ta có AB→=4;6;8 ; AC→=8;10;3 ; BC→=4;4;−5 .

Khi đó: AB→=42+62+82=229;

AC→=82+102+32=173;

BC→=42+42+−52=57.

b) Ta có cosBAC^=AB→.AC→AB→.AC→=4.8+6.10+8.3229.173=11925017 ⇒BAC^≈35°2‘.

Bài tập

Bài 1 trang 64 Toán 12 Tập 1: Tính:

a) a→.b→ với a→=5;2;−4,b→=4;−2;2 .

b) c→.d→ với c→=2;−3;4,d→=6;5;−3 .

Lời giải:

a) a→.b→=5.4+2.−2+−4.2=8 .

b) c→.d→=2.6+−3.5+4.−3=−15 .

Bài 2 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho hai vectơ a→=0;1;3 và b→=−2;3;1. Tìm tọa độ của vectơ 2b→−32a→.

Lời giải:

Có 32a→=0;32;92 ; 2b→=−4;6;2.

Tọa độ của vectơ 2b→−32a→ là −4−0;6−32;2−92 hay −4;92;−52 .

Bài 3 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho ba điểm A(2; 1; −1), B(3; 2; 0) và C(2; −1; 3).

a) Chứng minh A, B, C là ba đỉnh của một tam giác. Tính chu vi tam giác ABC.

b) Tìm tọa độ trung điểm của các cạnh của tam giác ABC.

c) Tìm tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC.

Lời giải:

a) Ta có AB→=1;1;1,AC→=0;−2;4,BC→=−1;−3;3 .

Vì AB→ và AC→ không cùng phương nên A, B, C không thẳng hàng.

Do đó A, B, C là ba đỉnh của một tam giác.

Ta có chu vi tam giác ABC là:

AB + AC + BC

= 12+12+12+02+−22+42+−12+−32+32

=3+25+19

b) Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của cạnh AB, BC, CA.

Tọa độ điểm M là

M2+32;1+22;−1+02 hay M52;32;−12 .

Tọa độ điểm N là

N3+22;2−12;0+32 hay N52;12;32 .

Tọa độ điểm P là

P2+22;1−12;−1+32 hay P2;0;1 .

c) Tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC là

G2+3+23;1+2−13;−1+0+33 hay G73;23;23 .

Bài 4 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho điểm M(1; 2; 3). Hãy tìm tọa độ của các điểm:

a) M1, M2, M3 lần lượt là hình chiếu vuông góc của M trên các mặt phẳng (Oxy), (Oyz), (Oxz).

b) Gọi M’, M”, M”‘ lần lượt là các điểm thỏa mãn:

• O là trung điểm của MM’;

• MM” vuông góc với mặt phẳng (Oxy) tại điểm H sao cho H là trung điểm của MM”.

• MM”‘ vuông góc và cắt trục Oy tại điểm K sao cho K là trung điểm của MM”‘.

Lời giải:

a) Ta có M1(1; 2; 0), M2(0; 2; 3), M3(1; 0; 3).

b) +) Vì O là trung điểm của MM’ nên

xM‘=2xO−xMyM‘=2yO−yMzM‘=2zO−zM⇔xM‘=2.0−1yM‘=2.0−2zM‘=2.0−3⇔xM‘=−1yM‘=−2zM‘=−3

Vậy M'(−1; −2; −3).

+) Vì H ∈ (Oxy) nên H(x; y; 0).

Ta có MH→=x−1;y−2;−3 .

Vì MH ⊥ (Oxy) ⇒MH⊥OxMH⊥Oy ⇒MH→.i→=0MH→.j→=0⇒x−1=0y−2=0⇒x=1y=2

Do đó H(1; 2; 0).

Vì H là trung điểm của MM” nên

xM”=2xH−xMyM”=2yH−yMzM”=2zH−zM⇔xM”=2.1−1yM”=2.2−2zM”=2.0−3⇔xM”=1yM”=2zM”=−3

Vậy M”(1; 2; −3).

+) Vì K ∈ Oy nên K(0; y; 0)⇒MK→=−1;y−2;−3

Vì MK⊥Oy nên HK→.j→=0 ⇔y−2=0⇔y=2 . Do đó K(0; 2; 0).

Vì K là trung điểm của MM”‘ nên

xM”‘=2xK−xMyM”‘=2yK−yMzM”‘=2zK−zM⇔xM”‘=2.0−1yM”‘=2.2−2zM”‘=2.0−3⇔xM”‘=−1yM”‘=2zM”‘=−3

Vậy M”'(−1; 2; −3).

Bài 5 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho ba điểm A(3; 3; 3), B(1; 1; 2) và C(5; 3; 1).

a) Tìm điểm M trên trục Oy cách đều hai điểm B, C.

b) Tìm điểm N trên mặt phẳng (Oxy) cách đều ba điểm A, B, C.

Lời giải:

a) Vì M ∈ Oy nên M(0; y; 0).

Vì M cách đều hai điểm B, C nên MB = MC hay MB2 = MC2

⇔12+1−y2+22=52+3−y2+12

⇔4y=29⇔y=294

Vậy M0;294;0 .

b) Vì N ∈ (Oxy) nên N(x; y; 0).

Vì N cách đều ba điểm A, B, C nên NA = NB = NC hay NA2 = NB2 = NC2

Bài 5 trang 64 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Vậy N2;134;0 .

Bài 6 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho các điểm A(−1; −1; 0), B(0; 3; −1), C(−1; 14; 0), D(−3; 6; 2). Chứng minh rằng ABCD là hình thang.

Ta có AB→=1;4;−1, AC→=0;15;0, DC→=2;8;−2.

Vì DC→=2;8;−2=21;4;−1=2AB→ nên DC→ và AB→ cùng phương.

Mặt khác AB→ và AC→ không cùng phương nên CD // AB.

Do đó ABCD là hình thang.

Bài 7 trang 64 Toán 12 Tập 1: Cho hình hộp ABCD.A’B’C’D’ có A(1; 0; 1), B(2; 1; 2), D(1; −1; 1), C'(4; 5; −5). Tìm tọa độ các đỉnh còn lại của hình hộp.

Bài 7 trang 64 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Do ABCD.A’B’C’D’ là hình hộp nên các mặt là hình bình hành.

Ta có AD→=BC→  ⇔1−1=xC−2−1−0=yC−11−1=zC−2⇔xC=2yC=0zC=2.

Vậy C(2; 0; 2).

Ta có DC→=D‘C‘→ ⇔2−1=4−xD‘1=5−yD‘2−1=−5−zD‘ ⇔xD‘=3yD‘=4zD‘=−6.

Vậy D'(3; 4; −6).

Ta có AD→=A‘D‘→ ⇔1−1=3−xA‘−1−0=4−yA‘1−1=−6−zA‘ ⇔xA‘=3yA‘=5zA‘=−6.

Vậy A'(3; 5; −6).

Ta có A‘D‘→=B‘C‘→⇔3−3=4−xB‘4−5=5−yB‘−6+6=−5−zB‘⇔xB‘=4yB‘=6zB‘=−5.

Vậy B'(4; 6; −5).

Bài 8 trang 64 Toán 12 Tập 1: Tính công sinh bởi lực F→20;30;−10  (đơn vị: N) tạo bởi một drone giao hàng (Hình 7) khi thực hiện một độ dịch chuyển d→=150;200;100 (đơn vị: m).

Lời giải:

Bài 8 trang 64 Toán 12 Tập 1 Chân trời sáng tạo | Giải Toán 12

Lời giải:

Công sinh bởi lực F→ là A=F→.d→ = 20.150 + 30.200 + (-10).100 = 8000 J.

=============
THUỘC: Giải bài tập Toán 12 – SGK CHÂN TRỜI

Bài liên quan:

  1. Giải SGK Toán 12 (CTST): Bài tập cuối chương 2 trang 65
  2. Giải SGK Toán 12 (CTST) Bài 2: Toạ độ của vectơ trong không gian
  3. Giải SGK Toán 12 (CTST) Bài 1: Vectơ và các phép toán trong không gian

Reader Interactions

Để lại một bình luận Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Sidebar chính

MỤC LỤC

  • Giải Bài Tập Toán 12 – SGK Chân trời

Booktoan.com (2015 - 2025) Học Toán online - Giải bài tập môn Toán, Sách giáo khoa, Sách tham khảo và đề thi Toán.
Giới thiệu - Liên hệ - Bản quyền - Sitemap - Quy định - Hướng dẫn.